'प्रकाशाचा साज – दिवाळीची पहाट'

      भारतीय संस्कृतीत दैवत, भक्ती आणि आनंदाची दिवाळी म्हणजे उज्वलतेचा, प्रेमाचा आणि साम्य भावाचा उत्सव आहे. प्रत्येक घर, अंगण आणि मन आज प्रकाशाने सजलेले असते. या प्रकाशाने  फटाक्यांचा उजेड, दिव्यांची माळ, आणि मायेचा सोहळा, छायांचा संपूर्ण नाश करून नवसंकल्पना आणि सकारात्मक ऊर्जा निर्माण होते.
     नरकासुर वधाचा पौराणिक संदर्भ आपल्या दिवाळी सणाशी घट्ट जोडला गेला आहे. राक्षसी प्रवृत्तीचा, अंधकाराचा, अन्यायाचा आणि द्वेषाचा नाश करून सत्य, प्रेम आणि न्यायाचा विजय दिवाळीच्या दिवसात सर्वत्र अनुभवला जातो. श्रीकृष्णाने नरकासुराचा संहार करून जगात प्रेम, शांती आणि धार्मिकता रुजवली. हेच दिवाळीचे खरे स्मरण आहे; अंधारावर प्रकाशाचा आणि अन्यायावर सत्याचा विजय.
      दिवाळी पहाटेची अनुभूती आजही अद्वितीय आहे. काकड आरतीच्या स्वरात, घराघरात गोड सुगंध दरवळतो. भक्तिमय वातावरण, फटाक्यांची आवाज, आणि छोटे दिप दिव्यांचे मृदू प्रकाश सर्व घराला, गावाला आणि समाजाला नवचैतन्य देतात. पहाटेच्या सामूहिक स्नान, अभ्यंग, गंध, अक्षता, कडुलिंब आणि दिव्यांचे आरोग्यवर्धक आणि धार्मिक महात्म्य आजही अपूर्व आहे.
      फराळाचा उत्साह प्रत्येक मराठी घरात अनुभवायला मिळतो. शंकरपाळे, करंजी, चिवडा, लाडू, आणि अनारसा या प्रत्येक पदार्थात कसल्यातरी आठवणींचा, प्रेमाचा आणि कौटुंबिक उबदारपणाचा समावेश असतो. मुलांकडून वयोवृद्धांपर्यंत सगळ्यांच्या चेहऱ्यावर असते आनंदाची झळाळी. गोड, चविष्ट आणि प्रेमळ फराळाने दिवाळी विशेष बनते.
    दिवाळीच्या फटाक्यांची रोषणाई आज प्रत्येक  गल्लीत, आकाशात, आणि मनात प्रकाशाचा चौफेर उत्सव पसरतो. फटाके वाजवताना, दिव्यांची माळ लावताना त्याच सोबत आकाशकंदील लावताना मनात असते केवळ एका गोष्टीची भावना- अंधारावर विजय. प्रत्येक वातीमागून उमटलेली भक्तीची आणि प्रार्थनेची ऊर्जा समाजात सकारात्मक बदल घडवते.
   दिवाळी हे आनंद, भक्ती, उज्ज्वलतेचे आणि समाजसंपन्नतेचे प्रतीक आहे. नव्या वर्षाच्या अपेक्षा, शुभेच्छा आणि चैतन्य आज प्रत्येकाच्या मनात अंकुरते. दिवाळीत समाज मनाने जवळ येतो, एकमेकांमधली प्रेमाची वीण अजून घट्ट होते.
       आजच्या काळात, दिवाळीचे महत्त्व अजूनच वाढले आहे. बदलत्या सामाजिक वातावरणात, ताणतणावांच्या गर्दीत दिवाळीच्या प्रकाशाने प्रत्येकपणामध्ये आनंद आणि भक्तीचे प्रतिबिंब उमटते. छोट्या दिव्याच्या प्रकाशासारखे आपल्या मनात, कर्मात आणि विचारात सतेजता आणणे हेच खरे दिवाळीचे सौंदर्य आहे.
      चला, या दिवाळीत आपल्या अंतरंगात नवा उजेड, प्रेम, भक्ती व सकारात्मकता रुजवूया. नरकासुराचा वध म्हणजे फक्त धार्मिक कथा नव्हे; तो आपल्या मनातल्या दोषांचा, अंधकाराचा नाश आणि नवजीवनाचा प्रारंभ आहे. दिवाळीचे हे वास्तव प्रत्येक मनात सतेज व्हावे, हीच प्रार्थना.